Wyjątkowy koncert odbędzie się w sobotę 17 czerwca 2023 roku o g. 19.15 na Targówku Fabrycznym. W urokliwym kościele Zmartwychwstania Pańskiego przy ulicy Księcia Ziemowita 39, zaprojektowanym w stylu zakopiańskim przez Stefana Szyllera, wystąpią filharmonicy warszawscy oraz chór AVE. Z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego zaprezentują utwór „Mówiono o Nim, że przegrał…”, czyli 11 muzycznych obrazów z życia św. Zygmunta Szczęsnego Felińskiego, arcybiskupa Warszawy i założyciela Sióstr Rodziny Maryi dla opieki nad sierotami, którego można nazwać jedną z pierwszych ofiar carskich represji w 1863 roku.
– Co prawda Feliński spędził w Warszawie zaledwie półtora roku, ale zostawił w stolicy dzieło, które trwa do dziś – mówi Bartłomiej Włodkowski z Fundacji Ave, organizującej wydarzenie. – Przy ulicy Żelaznej, w urokliwym pałacyku Bogusławskiego z charakterystyczną sentencją „Parva sed apta” ulokował Rodzinę Maryi, która od 1862 prowadzi w tym miejscu działalność na rzecz najmłodszych i ubogich, a w czasie II wojny światowej na masową skalę ratowała dzieci żydowskie z getta.
Na dziedzińcu posesji znajduje się ważny „artefakt” z czasów Felińskiego – figura Maryi, poświęcona przez niego tuż przed wyjazdem na zesłanie za to, że zaprotestował przeciwko terrorowi Rosjan wobec Polaków w czasie Powstania Styczniowego. Co ciekawe, chociaż pałacyk legł w gruzach w czasie Powstania Warszawskiego, kapliczka pozostała nienaruszona.
Przyjaciel Słowackiego i wizjoner
Św. Zygmunt Feliński to postać wciąż mało znana, a nietuzinkowa, niezmiernie ważna dla historii Polski, zwłaszcza w kontekście jego koncepcji patriotyzmu i odzyskania niepodległości. W trudnym czasie przed wybuchem Powstania Styczniowego próbował pogodzić „Białych” z „Czerwonymi” i studził nastroje zwolenników walki zbrojnej. Uważał, że decyzja o wojnie powinna być przemyślana i przygotowana. – Można powiedzieć, że był łącznikiem między romantyzmem a pozytywizmem – dodaje Włodkowski. – Patrzył dalej, szerzej, nie poddawał się emocjom… A jednocześnie miał wielkie serce. Chociaż w stolicy spędził zaledwie 16 miesięcy, zainicjował na wielką skalę akcję systemowej pomocy dla najuboższych.
Poza tym warto wiedzieć, bardzo blisko przyjaźnił się ze Słowackim i wywarł na niego ogromny wpływ, pełnymi garściami czerpał ze spuścizny Krasińskiego, zaangażował się w Wiosnę Ludów. Ostatnie lata życia spędził w ukraińskiej Dźwiniaczce, gdzie cieszył się niesamowitym autorytetem katolików, Żydów, unitów i prawosławnych.
11 muzycznych obrazów
Utwór „Mówiono o Nim, że przegrał” składa się z 11 muzycznych obrazów z życia św. Zygmunta, które prowadzą przez najważniejsze wydarzenia z jego biografii. Słowa ułożył Bartłomiej Włodkowski, który zastrzega: – Nie czuję się autorem, ponieważ jedynie wybrałem słowa samego bohatera. Cały utwór składa się wyłącznie z myśli Felińskiego, wyjętych z poezji, listów czy pisanych na wygnaniu pamiętników. Zaskakujące jest to, że przeważająca część jego spuścizny jest bardzo aktualna, wydaje się komentarzem do aktualnych wydarzeń!
Niezwykle sugestywną, bardzo emocjonalną i różnorodną muzykę skomponował Jerzy Cembrzyński, laureat „Grammy”. Słuchacze znajdą się w samym ogniu walki pod Trzebawiem w 1848 roku, będą świadkami śmierci Słowackiego, usłyszą dramatyczną rozmowę Felińskiego z ks. Mikoszewskim, wreszcie pojadą na zesłanie. Na koniec wejdą z kardynałem Wyszyńskim do katedry warszawskiej…
Utwór wykonają znakomici soliści i instrumentaliści Polskiej Opery Królewskiej oraz Filharmonii Narodowej, a także chór Ave z Fundacji AVE. Dyrygować będzie Barbara Hijewska.
Styczniowa Super Buda w wakacje
Koncert zainauguruje również cykl zajęć dla dzieci o Powstaniu Styczniowym, które realizowane będą w formule uniwersytetu dzieci przez całe wakacje na Targówku. Organizatorem wydarzenia jest Fundacja AVE we współpracy z Centrum Kultury i Aktywności przy ulicy Siarczanej. Przedsięwzięcie współfinansuje m.st. Warszawa – Dzielnica Targówek.